Με αφορμή την έφοδο της αστυνομίας σε swingers club, μίλησα στο Vice για τους νόμους περί «ακολασίας», για την πολυφοβία, καθώς και για την αστυνομική έφοδο στο αμερικάνικο gay bar Stonewall το 1969 και την εξέγερση που ακολούθησε. Πώς μπορούν να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους σήμερα οι άνθρωποι που ανήκουν σε σεξουαλικές μειονότητες;
Στις 29 Μαΐου 2017 έγινε γνωστό ότι η Αστυνομία έκανε έφοδο σε ένα swingers club, στον Πειραιά, και προχώρησε σε συλλήψεις. Ο ιδιοκτήτης του club βρέθηκε κατηγορούμενος με τον αναχρονιστικό νόμο περί διευκόλυνσης ακολασίας άλλων. Η δημοσιογράφος Μελπομένη Μαραγκίδου επικοινώνησε μαζί μου και ρώτησε την άποψή μου για το θέμα. Πιο κάτω θα δείτε τη συνέντευξη που της έδωσα, η οποία δημοσιεύτηκε στο Vice με τον τίτλο «Οι Πολυσυντροφικοί Απαντούν στον Νόμο Περί Διευκόλυνσης Ακολασίας και Όσα Έγιναν στο Swingers Club στον Πειραιά». Ο τίτλος αυτός μπήκε χωρίς την έγκρισή μου και οφείλεται σε δημοσιογραφική αστοχία. Η συνέντευξη εκφράζει τις προσωπικές μου απόψεις – δεν εκπροσωπεί ολόκληρη την κοινότητα των πολυσυντροφικών.
Τι εικόνα έχετε εσείς για το περιστατικό στο swingers club;
Έμεινα άφωνη όταν διάβασα το άρθρο του Vice για την έφοδο της αστυνομίας στο κλαμπ του Πειραιά. Υπάρχουν τρία κλαμπ για swingers στο λεκανοπέδιο, τα οποία λειτουργούν εδώ και χρόνια χωρίς ποτέ να έχει γίνει κάτι παρόμοιο. Άραγε τώρα ανακάλυψε η αστυνομία ότι υπάρχει σεξουαλική δραστηριότητα σε τέτοιους χώρους; Ή μήπως ήταν οικονομικοί οι λόγοι της εφόδου; Στο χώρο των swingers υπάρχει η άποψη ότι οι «αρμόδιες αρχές» από παλιά γνωρίζουν τι συμβαίνει αλλά δεν παρεμβαίνουν εφόσον υπάρχουν οικονομικά οφέλη.
Πώς έχει αντιδράσει η κοινότητα;
Ο χώρος των swingers είναι ετερόκλιτος, άρα οι αντιδράσεις ποικίλλουν. Αρκετά άτομα επέλεξαν να αγνοήσουν το περιστατικό και να μην πουν τίποτα. Άλλα μιλούν για «στημένο παιχνίδι» που αποσκοπεί στη διαφήμιση του κλαμπ ή για δημοσιογραφικό κόλπο επειδή το θέμα του swinging πουλάει. Κάποια πρόσωπα του χώρου επισημαίνουν ότι ο συλληφθείς επιχειρηματίας έχει ευθύνες καθώς προσπαθούσε επανειλημμένα να τραβήξει πάνω του τα φώτα της δημοσιότητας. Κοινοποίησαν μάλιστα την ανακοίνωση που είχε βγάλει πριν από ένα χρόνο μια ομάδα με τίτλο The Swinging Project, η οποία καταδίκαζε τη στάση του και ανέφερε μεταξύ άλλων τα εξής: «Oι swingers στην Ελλάδα ποτέ δεν επεδίωξαν την προβολή τους σε οποιοδήποτε μέσο μαζικής επικοινωνίας πλην των επισήμων διαύλων επικοινωνίας που υπάρχουν και τους γνωρίζουν μόνο αυτοί. Η παρά την θέλησή τους προβολή προκύπτει πάντα είτε από άσχετους με την κοινότητα ανθρώπους είτε από επιχειρηματίες που αποσκοπούν σε επιχειρηματικό κέρδος.»
Δεν έχει βγει κάποια επίσημη καταγγελία του περιστατικού, εφόσον δεν υπάρχει μέχρι στιγμής μια συλλογικότητα που να διεκδικεί τα δικαιώματα των swingers. Μέσα σε μια κοινωνία εχθρική, οι άνθρωποι αυτοί προτιμούν να κρατούν χαμηλό προφίλ ώστε να μην εκτίθενται. Ωστόσο, αυτή η στάση εύκολα μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ: αν μια καταπιεσμένη μειονότητα αποφεύγει να διαμαρτυρηθεί, θα συνεχίσει να υφίσταται το στιγματισμό και την περιθωριοποίηση.
Πώς αντιμετώπισαν το περιστατικό τα πολυσυντροφικά άτομα;
Ως ομάδα «Ανοιχτές σχέσεις» ασχολούμαστε κυρίως με την πολυσυντροφικότητα αλλά υπερασπιζόμαστε κάθε συναινετικά μη μονογαμική σχέση, του swinging συμπεριλαμβανομένου. Η έφοδος της αστυνομίας στο κλαμπ του Πειραιά μας έδωσε την αφορμή για μια σειρά από συζητήσεις και προβληματισμούς. Μέσα από τη σελίδα μας στο Facebook δηλώσαμε τη στήριξή μας στις/στους swingers. Καταθέσαμε την άποψη ότι οι διώξεις εναντίον τους αποτελούν προϊόν πολυφοβίας. Ως πολυφοβία ορίζουμε την εχθρότητα ενάντια στα μη μονογαμικά άτομα, καθώς και τις προκαταλήψεις που βασίζονται στη μονοκανονικότητα. Ο όρος μονοκανονικότητα (κατά το ετεροκανονικότητα) αναφέρεται στα κυρίαρχα πρότυπα μέσα στην κοινωνία, τα οποία παρουσιάζουν τη μονογαμία σαν το μοναδικό αποδεκτό είδος σχέσης.
Δίωξη για διευκόλυνση ακολασίας το 2017. Δεν θα λέγαμε και προοδευτικό αυτό τον νόμο. Όσοι δεν είμαστε νομικοί δεν ξέραμε ότι υπάρχει καν. Πώς το βλέπετε εσείς;
Στην ιστοσελίδα του Άρειου Πάγου διαβάζουμε ότι, σύμφωνα με το άρθρο 348, παράγραφος 1 του Ποινικού Κώδικα «όποιος κατ’ επάγγελμα διευκολύνει με οποιονδήποτε τρόπο την ασέλγεια μεταξύ άλλων τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός έτους». Στη συνέχεια αναφέρεται ότι «ασέλγεια δε κατά την έννοια της ανωτέρω διατάξεως συνιστά κάθε πράξη η οποία αντικειμενικώς μεν προσβάλλει το κοινό αίσθημα της αιδούς και των ηθών, υποκειμενικώς δε κατευθύνεται στην ικανοποίηση ή στη διέγερση της γενετήσιας επιθυμίας».
Εδώ βέβαια μπαίνει το ερώτημα: τι είδους «ασέλγεια» μπορεί να αποτελούν οι σεξουαλικές πράξεις μεταξύ συναινούντων ενηλίκων; Μπορεί άραγε ένα δικαστήριο να αποφασίσει ότι κάποιες ερωτικές δραστηριότητες αποτελούν «ασέλγεια» τη στιγμή που δεν παραβιάζουν τα δικαιώματα κανενός ατόμου; Με αυτή τη λογική αύριο μπορεί να θεωρηθεί «κατ’ επάγγελμα διευκόλυνση ασέλγειας» το να έχεις ένα ξενοδοχείο ημιπαραμονής ή μια σάουνα για ομο/αμφιφυλόφυλους. Την ίδια κατηγορία θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ένα κλαμπ που οργανώνει BDSM πάρτι ή ακόμη και μια δασκάλα που προσφέρει σεμινάρια ταντρικού μασάζ.
Τέτοιου είδους νόμοι απειλούν να μας γυρίσουν πίσω σε πολύ πιο σκοτεινές εποχές στα θέματα ατομικών ελευθεριών. Αλίμονο αν επιτρέψουμε να στιγματιστεί σαν «ασέλγεια» μια δραστηριότητα όπως το ομαδικό σεξ μεταξύ ενηλίκων, μια πράξη που δεν βλάπτει ούτε κάποιο άτομο ούτε φυσικά την κοινωνία. Προσωπικά δεν ασχολούμαι με το swinging, όμως θα υπερασπιστώ με κάθε τρόπο το δικαίωμα κάθε ανθρώπου να ζει την ερωτική του ζωή όπως θέλει.
Για σας η συγκεκριμένη δίωξη είναι μία δίωξη προς την LGBT κοινότητα συνολικά;
Ο χώρος των swingers περιλαμβάνει και ένα σοβαρό ποσοστό αμφί ατόμων, ωστόσο η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα και το swinging είναι δυο παράλληλοι κόσμοι χωρίς ιδιαίτερη επαφή. Δεν θεωρώ, λοιπόν, ότι η επίθεση στο κλαμπ αποτελεί δίωξη προς την πολύχρωμη κοινότητα. Ωστόσο, εν όψει του Pride δεν μπορώ να αποφύγω έναν παραλληλισμό: τα Φεστιβάλ Υπερηφάνειας καθιερώθηκαν Ιούνιο μήνα για να τιμήσουν μια εξέγερση που είχε ως αφορμή μια άλλη έφοδο της αστυνομίας, αυτή που έγινε στο gay bar Stonewall της Νέας Υόρκης το 1969. Η διαφορά είναι πως οι πελάτισσες και οι πελάτες του Stonewall αντιστάθηκαν, οι περίοικοι τους στήριξαν και το αποτέλεσμα ήταν ν’ ανάψει μια εξέγερση που αποτελεί μέχρι σήμερα ορόσημο για το LGBTQΙ+ ακτιβισμό.
(Αν)ηθικον δίδαγμα: αν θέλει κανείς δικαιώματα, πρέπει να παλέψει γι’ αυτά. Τα Pride που έρχονται σύντομα σε διάφορα μέρη της Ελλάδας μας δίνουν μια θαυμάσια ευκαιρία ν’ αγωνιστούμε ενάντια σε κάθε προσπάθεια περιορισμού της προσωπικής μας ελευθερίας. Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή οι άνθρωποι που ανήκουμε σε σεξουαλικές μειονότητες (πολυσυντροφικά άτομα, swingers, BDSMers κλπ) να στηρίξουμε το πολύχρωμο κίνημα και ταυτόχρονα να θέσουμε τα δικά μας αιτήματα.
Έχει πέσει ποτέ στην αντίληψή σας μέσα σε swingers club απόπειρα κινηματογράφησης;
Ξέρω ότι στο εξωτερικό κάποια swingers club έχουν κάμερες για λόγους ασφάλειας. Εκεί υπάρχει ένα άτομο του μαγαζιού που κάθεται μπροστά σε μια σειρά από οθόνες και παρακολουθεί τι συμβαίνει μέσα από κάμερες. Δεν αποθηκεύονται κάπου αυτά τα δεδομένα ούτε φυσικά μετατρέπονται σε … ροζ DVD. Υποθέτω ότι κάτι τέτοιο μάλλον θα ισχύει και στην περίπτωση του κλαμπ στον Πειραιά. Εφόσον κατασχέθηκαν οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και οι συσκευές αποθήκευσης δεδομένων του καταστήματος, η αστυνομική έρευνα θα δείξει τι ακριβώς συνέβαινε.
Έπειτα από αυτό το περιστατικό, ποιο πιστεύετε ότι είναι το μέλλον των swingers club στην Αθήνα;
Οι υπεύθυνοι του κλαμπ στον Πειραιά δηλώνουν ότι συνεχίζουν απτόητοι τη λειτουργία του. Ωστόσο, η έφοδος της αστυνομίας μάλλον θα αποθαρρύνει πολλά ζευγάρια από το να επισκεφτούν σύντομα τέτοια κλαμπ. Πόσα άτομα θα ένιωθαν άνετα να διασκεδάσουν και λειτουργήσουν ερωτικά μέσα σ’ ένα χώρο που δεν είναι ασφαλής; Βέβαια, για να είμαστε ειλικρινείς, τέτοιοι χώροι ποτέ δεν ήταν ιδιαίτερα ασφαλείς. Αφενός υπάρχουν θέματα υγιεινής, αφετέρου τα περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης δεν είναι και τόσο σπάνια.
Παρ’ όλα αυτά, τέτοια μέρη αποτελούν ζωτικό χώρο για πολλά ζευγάρια swingers που ακολουθούν συστηματικά αυτό τον τρόπο ζωής. Έτσι, όσο κι αν αντιπαθώ τη «ροζ οικονομία» και τη λογική του κέρδους, η οποία κυριαρχεί γενικά μέσα στον καπιταλισμό, πιστεύω ότι οφείλουμε να υπερασπιζόμαστε τους χώρους που ενθαρρύνουν την ελεύθερη και συναινετική έκφραση της σεξουαλικότητας.
Διαβάστε την ανακοίνωση των υπεύθυνων του swingers club εδώ: http://www.2plus2club.com/index.php
Η Λίζα Αστερίου έχει σπουδάσει ψυχολογία και φιλολογία. Είναι πολυσυντροφική και ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβίστρια και δραστηριοποιείται στο χώρο των κοινωνικών κινημάτων. Είναι επίσης μια από τις συγγραφείς του συλλογικού βιβλίου Δώδεκα Ερωτικές Διαδρομές (εκδ. Πηγή).
Πολυσυντροφικότητα (Polyamory) 