Γιατί να στηρίξουμε τα Pride;
Λίζα Αστερίου
Ναι, έχετε δίκιο αν μου πείτε ότι τα Φεστιβάλ Υπερηφάνειας δεν αποτελούν ακριβώς την προσωποποίηση της τελειότητας. Έχουν τα προβλήματά τους, όπως και το ΛΟΑΤΚΙ+* κίνημα γενικότερα. Αλλά εδώ που τα λέμε, ποιο κίνημα δεν έχει αδυναμίες; Όλα έχουν τις εσωτερικές τους συγκρούσεις, τα … μαλλιοτραβήγματα και τα μπερδέματά τους. Αν περιμένουμε να βρούμε ένα κίνημα «καθαρό», πολύ απλά δεν θα το δούμε ποτέ. Το ερώτημα, λοιπόν, που προκύπτει είναι το εξής: εμείς, οι άνθρωποι που ενδιαφερόμαστε για την πολυσυντροφικότητα και γενικότερα για τις ανοιχτές σχέσεις, θα πρέπει να πάμε στα Φεστιβάλ Υπερηφάνειας; Ας δούμε τα επιχειρήματα υπέρ και κατά:
- «Μα τα Pride είναι για τους gay!»
Και ναι και όχι. Τα Φεστιβάλ Υπερηφάνειας αφορούν κατεξοχήν τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, αλλά σ’ αυτά επίσης συμμετέχει ένα ευρύ φάσμα ατόμων και οργανώσεων: αντιρατσιστικές και αντιφασιστικές συλλογικότητες, αθεϊστικές ομάδες, οργανώσεις της αριστεράς, άτομα με αναπηρία, ακτιβιστές/τριες για τα δικαιώματα των οροθετικών, γυναικείες ομάδες αλλά και πάμπολλοι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι που είναι ευαισθητοποιημένοι στα θέματα του φύλου και της σεξουαλικότητας. Στα Φεστιβάλ Υπερηφάνειας συμμετέχουν χιλιάδες γιατί πολύ απλά αποτελούν μια μεγάλη γιορτή διεκδίκησης της διαφορετικότητας!
- «Ναι αλλά το Pride της Αθήνας είναι τρανσφοβικό!»
Τα Φεστιβάλ Υπερηφάνειας αποτελούν σημεία-σταθμούς του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος. Δεν είναι ιδιοκτησία της όποιας οργανωτικής επιτροπής τους. Έχουμε πολλούς και καλούς λόγους για να κάνουμε κριτική στον τρόπο με τον οποίο οργανώνονται – όμως, δεν υπάρχει λόγος να τα χαρίσουμε σε κανένα/καμία. Τα στηρίζουμε κριτικά και συγχρόνως παλεύουμε ενάντια στους αποκλεισμούς, την περιθωριοποίηση, την εμπορευματοποίηση και τις προσπάθειες φίμωσης και λογοκρισίας.
- «Εμείς είμαστε πολυσυντροφικές/οί, δεν ανήκουμε εκεί.»
Η πολυσυντροφικότητα περιλαμβάνει ανθρώπους κάθε φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού. Πολλά από τα poly άτομα είναι και τα ίδια ΛΟΑΤΚΙ+ ή διατηρούν ερωτικές σχέσεις με πρόσωπα αμφιφυλόφιλα, τρανς, queer κ.τ.λ. Σε χώρες του εξωτερικού, όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, πολυσυντροφικές ομάδες συμμετέχουν στα Φεστιβάλ Υπερηφάνειας, πολλές φορές κρατώντας και δικό τους πανό με τη λέξη Polyamory ή κάτι παρόμοιο. Άλλωστε, εκεί ο χώρος μας έχει υιοθετήσει πλήρως την ατζέντα των ΛΟΑΤΚΙ+ διεκδικήσεων – γιατί όχι κι εμείς;
- «Και με τα δικά μας δικαιώματα τι γίνεται, ρε φιλενάδα;»
Α γεια σου! Αν το καλοσκεφτείτε, αντιμετωπίζουμε κι εμείς πολλά από τα προβλήματα που βασανίζουν τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Πολυσυντροφικό σύμφωνο συμβίωσης δεν υπάρχει, ενώ η διγαμία θεωρείται ποινικό αδίκημα. Τα πολυσυντροφικά άτομα και οικογένειες αναγκάζονται συχνά να ζουν «μέσα στην ντουλάπα» γιατί αντιμετωπίζουν το στιγματισμό και τις διακρίσεις. Πρόσφατα, μια οικογένεια στις ΗΠΑ έχασε την κηδεμονία των παιδιών της και σύρθηκε στα δικαστήρια γιατί … είναι πολυσυντροφική! (Βλ. “Put an end to this horror story…”)
Η πολυφοβία είναι τόσο πραγματική όσο και η ομοφοβία, η αμφιφοβία και η τρανσφοβία. Αν θέλουμε να παλέψουμε για τα δικαιώματά μας, χρειαζόμαστε συμμάχους και οι καλύτεροι σύμμαχοι είναι αυτοί/ές που αντιμετωπίζουν παρόμοια ζητήματα με μας. Άλλωστε, υπάρχουν άτομα και οργανώσεις του ΛΟΑΤΚΙ+ χώρου που έχουν ήδη εκφράσει τη στήριξή τους σε μας. (Βλ. «Τα δικαιώματα δεν χαρίζονται – Οι αγώνες μας συνεχίζονται») Στο χέρι μας είναι να κερδίσουμε όλο και περισσότερη συμπαράσταση!
Σκεφτείτε ακόμη το εξής: κάθε νίκη που πετυχαίνει το ΛΟΑΤΚΙ+ κίνημα είναι ένα βήμα που σπάει το κυρίαρχο πρότυπο του «cis ετεροφυλόφιλου μονογαμικού ζευγαριού» – άρα, ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Θέλουμε μια κοινωνία όπου κάθε άτομο θα μπορεί να ζει την προσωπική του ζωή έτσι όπως του ταιριάζει, μια κοινωνία χωρίς στερεότυπα και καλούπια, χωρίς μίσος και διακρίσεις.
- «Εγώ ΔΕΝ θέλω να παλέψω για δικαιώματα, πολυσυντροφικές σχέσεις θέλω να κάνω.»
Κι εγώ θέλω να τρώω όσο παγωτό γουστάρω χωρίς να παχαίνω! Πώς θα κάνεις σχέσεις, καλό μου παιδί, όταν η ίδια η πολυσυντροφικότητα είναι άγνωστη λέξη στη χώρα μας; Πώς περιμένεις να βρεις τους κατάλληλους ανθρώπους όταν δεν υπάρχει σχεδόν καμιά ενημέρωση γι’ αυτά τα θέματα; Η πολυφοβία υπάρχει παντού γύρω μας, όπως και μέσα μας. Είναι τρομακτικά δύσκολο να δημιουργήσει κανείς ειλικρινείς και συναινετικές μη μονογαμικές σχέσεις μέσα σ’ ένα τέτοιο εχθρικό περιβάλλον (ξέρω τι σας λέω, είμαι παλιά στο χώρο!).
Ο μόνος τρόπος να ξεπεραστεί αυτό το πρόβλημα είναι να κινητοποιηθούμε: να βγούμε από το καβούκι μας, να συζητήσουμε με άλλους ανθρώπους, να τους ενημερώσουμε και να τους ευαισθητοποιήσουμε. Έτσι θα πάψουν να μας βλέπουν σαν εξωγήινα όντα που προσγειώθηκαν ξαφνικά στον … πλανήτη της υποκρισίας. Από μας εξαρτάται να τους βοηθήσουμε να συνειδητοποιήσουν ότι υπάρχουν κι άλλες επιλογές πέρα από τη μονογαμία ή την «ντουλάπα» των κρυφών παράλληλων σχέσεων.
Ραντεβού στο Pride, λοιπόν! Εγώ θα είμαι εκεί, με πικέτες, προκηρύξεις και … rainbow βραχιολάκι. Εσείς; 🙂
* ΛΟΑΤΚΙ+: Λεσβίες Ομοφυλόφιλοι Αμφιφυλόφιλοι/ες Τρανς Κουίρ Ίντερσεξ κ.ά.
Κουίρ ή κουίαρ (queer): οι άνθρωποι που δεν χωράνε στα κυρίαρχα πρότυπα του φύλου και της σεξουαλικότητας και αμφισβητούν αυτά τα πρότυπα.
Ίντερσεξ (intersex): μεσόφυλα ή μεσοφυλικά άτομα, οι άνθρωποι που έχουν γεννητικά όργανα και των δύο φύλων (παλιότερα ονομάζονταν «ερμαφρόδιτοι»).
Πολυσυντροφικότητα (Polyamory) 